Sự tích hoa cúc
Hoa cúc có tên gọi khoa học của họ này có từ chi Aster (cúc tây) và có từ nguyên từ gốc tiếng Hy Lạp mang nghĩa ngôi sao-hình dáng của bông hoa trong các loài của nó, được điển hình hóa thành tên gọi phổ biến chung là hoa cúc.
Sự tích hoa cúc vàng
Chuyện kể rằng, hồi đó có một gia đình nghèo có 2 mẹ con sống rất yên bình trong một ngôi nhà nhỏ. Người mẹ tần tảo làm lụng nuôi con. Người con còn nhỏ nhưng rất hiếu thảo, biết vâng lời và chăm chỉ.
Nhưng rồi một ngày kia, người mẹ bỗng lâm bệnh nặng. Người con thương mẹ lắm, nên dù nhà nghèo em vẫn cố gắng chạy chữa những thầy lang giỏi nhất vùng. Nhưng sức khỏe người mẹ càng ngày càng yếu đi. Người con lo lắm, quyết tâm đi tìm thầy chữa bệnh cho mẹ.
Em đi mãi, đi mãi, qua bao nhiêu làng mạc, núi sông, ăn đói mặc rách vẫn không nản lòng. Một hôm đi qua một ngôi chùa, em xin phép nhà sư trụ trì được cầu phúc cho mẹ, tấm lòng hiếu thảo của em động đến cả trời xanh. Trời nghe phải nhỏ lệ, đất nghe phải cúi mình. Ông Bụt từ bi cảm thương tấm lòng hiếu thảo của người con, động lòng trắc ẩn Người đã hóa thân thành một nhà sư, đi ngang qua chùa và tặng em một bông hoa vàng rực.
Ông Bụt nói: ”ta cho con bông hoa này, nó là biểu tượng của sự sống, là bông hoa chứa đựng niềm hi vọng, là ước mơ của loài người, là thần dược để chữa bệnh cho mẹ con. Nhưng con phải nhớ, cứ một năm thì hoa sẽ rụng đi một cánh hoa, bông hoa này có bao nhiêu cánh thì mẹ con chỉ sống được bấy nhiêu năm. Nhưng mỗi một cánh hoa rụng đi, cuộc sống của con cũng mất đi một năm”. Người con cảm tạ Ông Bụt và đếm cánh hoa. Rất đau buồn khi biết bông hoa chỉ có năm cánh, nghĩa là người mẹ chỉ sống với em được năm năm nữa.
Thương mẹ quá, em đã xé nhỏ từng cánh hoa cho đến khi không còn đếm được bông hoa có bao nhiêu cánh nữa. Bà mẹ nhờ có bông hoa thần dược đó mà sống rất lâu nhưng người con hiếu thảo thì không sống được bao nhiêu năm. Thương con, bà mẹ đã chôn người con ngay tại trong vườn nhà. Và lạ thay, trên ngôi mộ của em, hoa cúc mọc khắp mộ và lan rộng ra cả vùng. Bông hoa vàng rực vô số cánh là biểu tượng của sự sống, là ước mơ trường tồn, là khát vọng chữa lành mọi bệnh tật của con người. Sau này, người đời gọi là Hoa Cúc.
Ý nghĩa của hoa cúc
Hoa cúc tượng trưng cho sự cao thượng. Có thể nói hoa cúc là loài hoa nhận được nhiều nhất sự chiêm ngưỡng của các nhà thơ, có thể chỉ sau loài hoa hồng.
Có rất nhiều loài hoa cúc khác nhau, mỗi loài đều mang cho mình những vẻ đẹp và ý nghĩa riêng:
– Cúc trắng: Lòng cao thượng – sự chân thực, ngây thơ, trong trắng.
– Cúc tây: Chín chắn – tình yêu muôn màu.
– Cúc đại đóa: Lạc quan và niềm vui.
– Cúc tím (Thạch thảo): Sự lưu luyến khi chia tay.
– Cúc vàng: Lòng kính yêu, quý mến, nỗi hân hoan vui vẻ, tỏ sự chân thực, trong trắng.
– Cúc vạn thọ: Sự đau buồn, nỗi thất vọng, ganh ghét.
– Cúc Zinnia: Nhớ đến bạn bè xa vắng.
– Cúc Ba Tư: Sự trong trắng.
– Cúc đồng tiền: Chúc sống lâu.
Cúc dại là loài hoa nhỏ thường mọc hoang, có những cánh trắng ngần, từ chính giữa hoa tỏa ra như hình nan hoa quanh một nhụy màu vàng tươi. Trẻ em thường thích hái hoa cúc dại để kết thành bó hay xâu thành chuỗi.
Ở Anh, cúc dại còn được gọi là Baby’s pet hay Bairnwort có nghĩa là hoa của trẻ em.
Tên tiếng Anh của loài hoa này là Daisy – bắt nguồn từ một từ Saxon “day’s eye” – có nghĩa là “con mắt ban ngày”, có lẽ vì hoa cúc nở cùng với ánh sáng ban mai và khép lại những cánh trắng của mình khi trời chiều buông xuống.
Chúng ta tìm thấy rất nhiều hình ảnh của hoa cúc trên các gốm sứ của Ai Cập cũng như ở nhiều nơi khác trong vùng Trung Đông. Người Assyria – một đế quốc thời cổ đại ở Tây Nam châu Á, bành trướng từ vịnh Ba Tư đến Ai Cập và vùng Tiểu Á, vào thế kỷ thứ 7 trước Công Nguyên – đã dùng hoa cúc để chữa một số bệnh về mắt. Họ cũng tin rằng, nếu bạn nghiền hoa cúc và trộn chúng với dầu rồi quét lên tóc sẽ làm cho tóc muối tiêu đen trở lại.
Trong dân gian, Hoa cúc là loài hoa quý nằm trong “tứ bình” hay “tứ quý”. Nói đến những loài hoa quý, được dân gian ưa chuộng nhiều, người ta thường nói đến bộ “tứ bình” (bức tranh treo ở bốn phía quanh nhà), gồm có bốn loại hoa: Mai, Lan, Trúc, Cúc . Hoặc nói về “tứ quý” người ta muốn ám chỉ đến bốn loại cây cảnh : Tùng, Cúc, Trúc, Mai . Người xưa yêu hoa Cúc vì đó là loài hoa biểu lộ đặc tính “diệp bất ly chi, hoa vô lạc địa” (nghĩa là lá không rụng khỏi cành, hoa cũng chẳng lìa thân, dù héo rũ tàn khô, vẫn luôn bám lấy cành như người quân tử đầy chí khí suốt đời trung thành, theo đuổi lý tưởng chân chính của mình). Trong quốc huy nước Nhật cũng có hình hoa cúc, có lẽ cũng vì ý nghĩa cao quý đó.
“Marguerite” – tên tiếng Pháp của hoa cúc, có nguồn gốc từ tiếng Hy Lạp có nghĩa là hạt ngọc trai “pearl”. Người ta nói rằng, St. Louis đã khắc hình hoa cúc cùng với hoa diên vĩ (fleur-de-lis) và thánh giá trên chiếc nhẫn của ông. Chiếc nhẫn này, theo lời nhà vua, tượng trưng cho tất cả những gì ông yêu quý nhất : tôn giáo, nước Pháp, và vợ ông – Marguerite.
Có một câu nói xưa của người Anh bảo rằng mùa xuân vẫn chưa đến cho tới khi bạn có thể đặt bàn chân mình trên 12 bông cúc. Họ cũng cho là, nếu bạn mơ thấy hoa cúc vào mùa xuân hay mùa hè thì tốt, nhưng nếu vào mùa thu hay mùa đông thì lại là điềm chẳng lành. Nếu một cô gái nhỏ nhắm mắt lại và hái một chùm cúc dại rồi đếm thì số hoa trong chùm hoa đó sẽ là số năm còn lại trước khi cô lấy chồng. Các thiếu nữ cũng thường bói tình yêu bằng cách lần lượt bứt từng cánh của một bông cúc dại đồng thời lập đi lập lại điệp khúc: “Yêu …. Không yêu …. Yêu …”
Theo thần thoại La Mã, bông hoa nhỏ bé này có nguồn gốc từ Belides, một trong các nữ thần chăm sóc các khu rừng. Một hôm, khi Belides đang nhảy múa với người yêu của mình là Ephigeus, cô đã lọt vào mắt xanh của Vertumrus, một vị thần cai quản các vườn cây. Để bảo vệ cô khỏi sự săn đuổi này, Flora – nữ chúa các loài hoa – đã biến cô thành một đóa hoa cúc trắng.
Một trong các nhà thơ lớn người Celte (Ailen) lại đưa ra một nguồn gốc về loài hoa cúc mang nhiều vẻ thần thoại hơn: Hoa cúc trắng đã được gieo trồng lần đầu tiên lên ngôi mộ của một hài nhi bởi những đôi tay mềm mại của các thiên thần nhỏ bé. Hoa cúc trắng chính là linh hồn những hài nhi đã chết khi vừa mới sinh ra. Chúa rải hoa cúc khắp núi đồi và thảo nguyên, khắp trần gian để làm vơi đi nỗi buồn của những người cha mẹ ấy. Truyền thuyết đó đã lý giải phần nào vi sao hoa cúc (daisy) mang ý nghĩa sự trong trắng, ngây thơ.
Sưu tầm
